SophosLabs ziet ‘designer’ cyberdreigingen toenemen

Om meer mensen in hun aanvallen mee te slepen, leggen cybercriminelen zich toe op aangepaste spamtechnieken waarbij lokale talen, merken en betaalmethoden worden ingezet. Ransomware, vermomd als een heuse mailnotificatie en voorzien van vervalste lokale logo’s, komen geloofwaardig over. Hierdoor zijn nietsvermoedende individuen eerder geneigd dit aan te klikken en is het de crimineel die hierdoor aan het langste eind trekt. Om zo effectief mogelijk te zijn, doen deze mails zich voor als een lokaal postorderbedrijf, een belastingkantoor of juridische instelling. Deze mails worden vaak voorzien van nagemaakte verschepingsbonnen, terugstortingen, boetes voor te snel rijden of elektriciteitsrekeningen. SophosLabs constateert een toename in spam waarbij zinnen perfect zijn opgeschreven en geen grammaticale fouten bevatten.

'Je moet nu twee keer zo goed kijken om een namaak e-mail van een echte te onderscheiden”, zegt Chester Wisniewski, senior security advisor bij Sophos. “Behoedzaam zijn voor deze technieken in je eigen land is een belangrijk aspect van beveiliging.'

De onderzoekers zijn ook belangrijke trends op het gebied van ransomware tegengekomen waarbij specifieke locaties worden aangevallen. Versies van CryptoWall hebben voornamelijk toegeslagen in de VS, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Australië, Duitsland en Frankrijk. TorrentLocker heeft voornamelijk schade aangericht in het Verenigd Koninkrijk, Italië, Australië en Spanje, terwijl TeslaCrypt zijn slag probeerde te slaan in het Verenigd Koninkrijk, de VS, Singapore en Thailand.

De analyses gaven ook de Threat Exposure Rates (TER)* aan voor landen in de eerste drie maanden van 2016. Ook al werden Westerse landen meer onder vuur genomen, toch hadden zij een lagere TER. Landen met de laagste TER: Frankrijk (5,2 procent), Canada (4,6 procent), Australië (4,1 procent), de VS (3 procent) en het Verenigd Koninkrijk (2,8 procent). Algerije (30,7 procent), Bolivia (20,3 procent), Pakistan (19,9 procent), China (18,5 procent) en India (16,9 procent) telden het hoogste percentage eindgebruikers dat door een malware-aanval werd bestookt. De Benelux scoort hierin nog relatief hoog: Luxemburg (4.2 procent), België (4 procent) en Nederland (3.9 procent).

'Zelfs witwassen wordt lokaal toegepast en wordt zo lucratief. Afhandeling via creditcards kan voor criminelen riskant zijn, dus het is niet verwonderlijk dat zij nu anonieme betalingsmethodieken op het internet gebruiken om ransomwareslachtoffers te laten betalen', vervolgt Wisniewski. 'We hebben gezien dat cybercriminelen lokale, online cards gebruiken die gelijk staan aan contant geld. Maar ook maken ze gebruik van aankooplocaties zoals prepaid Green Dot MoneyPak-cards van Walgreens in de VS en Ukash vanuit verschillende retailwinkels in het Verenigd Koninkrijk.'

Het concept van het filteren van specifieke landen is ook als trend toegenomen.

'Cybercriminelen programmeren aanvallen in een bepaalde taal om zo bepaalde landen te omzeilen', zegt Wisniewski. 'Dit kan om verschillende redenen gebeuren. Misschien willen deze criminelen geen aanvallen rondom het punt van lancering om zo opsporing te voorkomen. Het kan te maken hebben met nationale trots, of wellicht een samenzwerende ondertoon om zo een vermoeden over een land te creëren door het bij de aanval bewust weg te laten.'

Banking is een voorbeeld van hoe cybercriminelen locatiegebaseerde malware inzetten om het nog meer te laten floreren. Het onderzoek van Sophos toont aan hoe Trojans en malware worden gebruikt om banken en financiële instellingen in specifieke regionen te infiltreren:

- Braziliaanse bank trojans en varianten richten zich op Brazilië
- Dridex is zeer aanwezig in de VS en in Duitsland
- Trustezeb is dominant in Duits sprekende landen
- Yebot is populair in Hong Kong en Japen
- Zbot wordt vrij breed verspreid, maar voornamelijk in de VS, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Duitsland, Australië, Italië, Spanje en Japan

'Er is een volledige cottage industry van unieke Trojans die zich slechts en alleen op Braziliaanse banken richten', vertelt Wisniewski.

Omdat de cybercriminelen dreigingen creëren die er echt uitzien en die heel specifiek worden ingezet, wordt het alleen maar lastiger om kwaadwillende spam te herkennen. Gebruikers van thuiscomputers zijn veelal het doel van deze aanvallen en zouden hun systemen tegen deze verfijnde malwareaanvallen dienen te beschermen. Gratis software die deze dreigingen kan opsporen en zowel Mac- als PC-gebruikers kan beschermen is beschikbaar via Sophos Home.

Dit onderzoek en de analyses zijn afkomstig van SophosLabs, een netwerk van beveiligingsexperts wereldwijd die 24 uur per dag, 7 dagen per week allerlei internetgerelateerde malafide praktijken opsporen. Hieronder vallen onder meer computervirussen, geavanceerde malware en Trojans, spam, webdreigingen, hackaanvallen en alles wat meer zij. SophosLabs ontvangt en onderzoekt dagelijks miljoenen e-mails, URL’s, bestanden en andere datapunten en gebruikt haar uitgebreide expertise binnen deze groep om nieuwe definities te ontwikkelen die complete groepen dreigingen en nieuwe varianten kan blootleggen. Met faciliteiten die strategisch in Australië, Hongarije, het Verenigd Koninkrijk en Canada zijn opgesteld, kijken de experts van SophosLabs ook naar trends op het gebied van dreigingen en onderhouden zij een real time dashboard waarop alle malware en nieuwe webdreigingen op terug zijn te vinden.

*TER-data vertegenwoordigt de malware-infecties en aanvallen per 1.000 Sophos-eindgebruikers in elk land (1 januari 2016 tot 8 april 2016).