Zoekmachines: wie neemt het op tegen Google?
Bing
Volgens de cijfers van Statista komt de grootste concurrentie van Google uit de hoek van Bing. Zelfs Bing komt echter nog niet eens in de buurt van Google’s marktaandeel. Volgens recente data heeft Bing een marktaandeel van 3,82 procent, tegenover de 90,28 procent van Google. De op één na grootste zoekmachine ter wereld heeft echter een groeiend aantal gebruikers.
Interessant is het bedrijf achter Bing, namelijk een andere techgigant: Microsoft. De vraag is of Bing een goed alternatief is voor de mensen die Google willen mijden wegens privacy-redenen. Microsoft heeft namelijk, net zo goed als Google, belang bij jouw gegevens. Een interessante functie die Bing inzet om te concurreren met Google en Yahoo! is de mogelijkheid om je zoekhistorie op te slaan en te delen, via bijvoorbeeld Microsoft Drive, Facebook en e-mail.
Yahoo!
Naast Google en Bing blijft er eigenlijk maar één zoekmachine over die nog een beetje serieus meedoet op het gebied van marktaandeel: Yahoo! Een opvallend detail is dat de zoekresultaten van Yahoo! worden gegenereerd door het algoritme van Bing. Yahoo! blijft wel degene die uiteindelijk bepaalt welke resultaten worden getoond.
Yahoo! is echter meer dan een zoekmachine: eigenlijk functioneert het als een internetportaal. Vóór de tijd dat Google het internet domineerde, waren internetportaals dé manier waarop mensen het internet gebruikten. Plekken zoals MSN.nl en Startpagina.nl waren verzamelingen van nieuws, afbeeldingen, hyperlinks en informatie. Yahoo! is dat nog steeds en gebruikt dat gegeven als één van de voornaamste manieren om met Google te concurreren.
Startpage
Nu we de usual suspects hebben gehad, is het tijd om te kijken naar de wat obscuurdere zoekmachines die het op durven te nemen tegen de almacht van Google. Te beginnen met het Nederlandse Startpage, een zoekmachine die zich volledig richt op het veiligstellen van de privacy van gebruikers. Het feit dat Startpage een Nederlandse zoekmachine is – ook de servers zijn gevestigd in Nederland – betekent dat je alleen te maken hebt met de Nederlandse en Europese privacywetgeving wanneer je een zoekopdracht doet.
Wat Startpage verder uniek maakt, is de optie om via een proxy te zoeken. Als je gebruikmaakt van de proxy-zoekfunctie, wordt jouw zoekopdracht omgeleid via een andere server. Hierdoor is jouw IP-adres niet zichtbaar wanneer je zoekopdrachten uitvoert. De functie gaat nog verder: je kunt een zoekresultaat ook anoniem bekijken, waardoor je identiteit anoniem blijft, zelfs verborgen voor de eigenaar van de website waar je op terechtkomt. Hoewel Startpage zich richt op privacybescherming, maakt de zoekmachine wel gewoon gebruik van de zoekresultaten van Google. Je hoeft de uitstekende zoekresultaten van Google dus niet in te ruilen voor meer privacy: met Startpage heb je beide.
DuckDuckGo
Als het gaat om zoekmachines die zich richten op een rotsvast privacybeleid is DuckDuckGo waarschijnlijk de bekendste naam. Al sinds 2008 zijn Gabriel Weinberg en zijn team bezig met de zoekmachine die gebruikersprivacy als voornaamste doel heeft. Vanaf 2013 werd de zoekmachine steeds serieuzer genomen en in 2018 doorbraken ze de grens van negen miljard zoekopdrachten.
LEES OOK: Veilig op het internet: waarom wij onze privacy niet belangrijk vinden
Behalve (en ook wel een beetje omdat) DuckDuckGo de privacy van de gebruikers zo veel mogelijk wilt respecteren, is de zoekmachine niet vooringenomen. Dat houdt in dat elke gebruiker dezelfde resultaten te zien krijgt bij eenzelfde zoekopdracht. Dit heeft voor- en nadelen. ‘Neutrale’ zoekresultaten zorgen ervoor dat je neutralere informatie krijgt en dus minder last hebt van de zogenaamde ‘filterbubbel’. Aan de andere kant zorgt die filterbubbel er wel voor dat je in Google bijna altijd resultaten te zien krijgt die voor jou relevant zijn. Als je ‘Aliens’ zoekt, weet DuckDuckGo niet of je buitenaardse wezens bedoelt, of op zoek bent naar de film uit 1986. Google weet dat waarschijnlijk wel.
Ecosia
Ook Ecosia is ontstaan uit een ideaal: het planten van bomen om het milieu te helpen. De zoekmachine is in 2009 opgericht door Christian Kroll, naar aanleiding van de VN-klimaatconferentie in Kopenhagen. Wat Ecosia uniek maakt in dit rijtje, is dat deze zoekmachine 80 procent van zijn inkomsten doneert aan het planten van bomen waar deze het hardst nodig zijn. Met succes overigens: volgens de site van Ecosia zijn er op het moment van schrijven al ruim 46 miljoen bomen geplant. Daarnaast claimt de zoekmachine CO2-neutraal te zijn en wekken zij al hun energie op met hun eigen zonnepanelen.
Voor de zoekresultaten maakt Ecosia gebruik van andere zoekmachines, zoals Bing. De zoekmachine doet er echter alles aan om de privacy van de gebruiker te beschermen. Zo worden alle zoekopdrachten na een week geanonimiseerd, worden gegevens niet doorverkocht aan adverteerders of andere partijen en hebben gebruikers de mogelijkheid om elke vorm van tracking uit te schakelen. Ecosia is dus een goede optie voor eenieder die zowel zijn privacy als het milieu hoog in het vaandel heeft staan. Helaas zijn de zoekresultaten ook hier niet om over naar huis te schrijven.
Qwant
Ten slotte is het Qwant, een Franse zoekmachine, die weerstand biedt tegen Google’s status. Ook deze zoekmachine zet in op privacy: net zoals eerder genoemde opties, belooft Qwant gebruikers niet te tracken en weerhoudt de partij zich van het personaliseren van zoekresultaten.
Wat maakt Qwant dan toch uniek genoeg om in dit rijtje opgenomen te worden? Twee redenen: vormgeving en filteropties. Ten eerste de presentatie: die is bijzonder goed voor een zoekmachine en er is duidelijk aandacht aan besteed. Wees echter niet bang dat Qwant veel meer data gebruikt dan Google, want er is ook een lite-versie die eruitziet en verbruikt als een traditionele zoekmachine.
Veel interessanter zijn echter de gefilterde zoekresultaten die Qwant kan bieden. Zo is er een ‘music search’-optie waarmee gebruikers direct muziek en informatie over artiesten kunnen vinden. Daarnaast is er Qwant Kids, een gefilterde versie van de zoekmachine, speciaal voor kindervriendelijk gebruik. Zo biedt Qwant dus een alternatief voor ouders die hun kinderen graag willen beschermen; een stap verder dan Google’s SafeSearch.
Geen concurrentie, wel alternatieve zoekmachines.
Of de bovenstaande zoekmachines ooit serieuze concurrentie zullen worden van Google is te betwijfelen. De voorsprong die Google de afgelopen jaren heeft behaald lijkt lastig in te halen, zeker nu de zoekmachine steeds meer integraties maakt met andere bedrijven en technologieën. Denk maar aan Google Home en Google Assistant, deze technologieën zullen Google’s positie op eenzame hoogte houden.
Gelukkig betekent dat nog niet dat je gebruik moet maken van Google. Er zijn genoeg redenen om je tot andere zoekmachines te richten en de keuze is verrassend groot. Kies bijvoorbeeld voor Ecosia als je het milieu wilt steunen, voor Qwant als je je kinderen een veilige zoekervaring wilt bieden, of DuckDuckGo als je je zorgen maakt om privacy.
Houd er echter wel rekening mee dat je zoekresultaten bij deze kleinere zoekmachines waarschijnlijk minder relevant voor jou zijn en je iets langer zal moeten zoeken om te vinden wat je zoekt. Het is vervelend dat Google veel van ons weet, maar de zoekmachine zorgt wel voor een prettige en effectieve zoekervaring.