De technologie achter blockchain: zo zit het

Wanneer we met Louis spreken, kunnen we het niet laten om direct met de deur in huis te vallen en hem te vragen hoe iemand in vredesnaam expert wordt op het gebied van iets wat behoorlijk ingewikkeld overkomt, zoals blockchaintechnologie. Louis lachend: 'Weet je, het is in feite helemaal geen rocket science. Het is een gedistribueerd grootboek, een manier om economische transacties gezamenlijk vast te leggen. We denken veelal dat blockchain iets compleet nieuws is, maar dat is helemaal niet zo. 1000 jaar geleden vond op een eilandenrijkje in Polynesië al economische transacties plaats waarbij economische waarde werd toegekend aan stenen zonder dat deze fysiek werden verplaatst. Bij alle eilandbewoners was bekend wat het aantal stenen in omloop was en van wie welke steen was – een prehistorische gedistribueerde ledger dus - waarom zouden deze dan fysiek van hand tot hand moeten gaan? Op die manier werkt blockchaintechnologie ook.'

Doordat iedereen op de hoogte is van wie wat bezit en welke transactie er op elk willekeurig moment plaatsvindt, kan ook niemand frauderen. 'Dat is wat er met Bitcoin en andere blockchaintechnologieën gebeurt, het is een heel veerkrachtige en zo goed als niet te corumperen technologie. Transacties liggen er onwrikbaar in vast. Neem klassieke IT-systemen. Die zijn over tijd natuurlijk erg goed beveiligd, maar vooral omdat ze meestal centraal georganiseerd zijn. En een centraal punt, biedt criminelen een duidelijk doelwit om te hacken of voor een DDoS aanval. Omdat Blockchains gedecentraliseerd zijn, zijn ze eigenlijk immuun voor zulke aanvallen.

Publieke blockchains en permissioned blockchains

We suggereren bij Louis of wellicht openheid het sleutelwoord is waarmee we blockchaintechnologie kunnen typeren. Louis: 'Gedeeltelijk misschien. Kijk, bij een Bitcointransactie is er precies duidelijk welk adres hoeveel heeft en hoeveel waarde een bepaalde transactie heeft. Echter, waarvoor die transactie heeft plaatsgevonden is niet bekend en dat gaat ook niemand wat aan. Je weet slechts dat een Bitcoin van het ene adres naar het andere adres is gegaan. Je weet ook niet wie er achter een adres zit, ze zijn niet te herleiden tot een persoon of bedrijf. Daarin zit ook het verschil tussen Bitcoin en vergelijkbare systemen en het type blockchaintechnologie dat wij als IBM voor business toepassingen voorstellen. In een publieke Blockchain als Bitcoin heeft iedereen inzicht in alle transacties. Wij houden ons daarentegen bezig met zogenaamde permissioned blockchains. Deelnemers daaraan weten precies wie er allemaal deelnemen aan de blockchain. Met die Blockchain handel je transacties af met partijen die je kent en alleen de deelnemers aan de Blockchain hebben toegang tot de informatie die zij nodig hebben. Helemaal volgens de manier waarop in de praktijk ook zaken worden gedaan.'

Toepassing van blockchain in de praktijk

Hoewel de technologie behoorlijk theoretisch klinkt wordt deze toch al toegepast in de praktijk, en wel hier in Nederland. Louis vertelt over de samenwerking van IBM met de RDW. 'Dat is een hele andere sector dan de financiële sector. Zij wilden experimenteren met blockchaintechnologie. Hiervoor hebben ze gekeken naar een nog op te zetten administratie - in dit geval gericht op e-bikes - en dat werd dus het prototype van de e-bike blockchain. Voor deze blockchain werden use cases opgezet. Bijvoorbeeld de afhandeling van gestolen fietsen. Het traditionele proces is er één waarin je voor aangifte bij politie en verzekering allerlei gegevens moet aandragen, die je vaak niet of moeilijk tot je beschikking hebt: bijvoorbeeld het framenummer van je gestolen fiets en weten waar je verzekerd bent en hoe.

Ook het opsturen van sleutels naar de verzekering hoort daarbij. Een tijdrovend process met een hoop rompslomp en irritatie voor de gedupeerde, de politie en de verzekering. Met de e-bikeblockchain is de aangifte een kwestie van twee clicks en weet je waar je staat in een mum van tijd. De e-bikes zijn allemaal voorzien van smartlocks met GPS, zodat je ze altijd terug kan vinden met een app en kan zien of je fiets is afgesloten. 'Stel, je komt buiten en merkt dat je fiets is gestolen. Je kijkt op de app waar je fiets is en die geeft geen signaal, dus mogelijk is je e-bike in een container geplaatst waardoor het GPS-contact is verloren. Dan ga je naar de blockchain die de laatste, door je fiets doorgegeven, positie bevat. Als dat dezelfde positie is als waar jij staat, geef je dus de fiets op als gestolen. Al jouw informatie en die over je fiets staan vast in de blockchain en worden doorgegeven aan de politie die na enkele checks een het proces verbaal oplevert. De blockchain “chaincode” gaat na of het slot dicht of open was toen deze voor het laatst contact had met de blockchain.

Was het slot open, dan is er helaas geen recht op een claim, maar de aangifte is al wel gedaan. Was deze echter dicht, dan gaat de informatie door naar de verzekeraar en kan automatisch worden nagegaan hoe je bent verzekerd. Zo weet je binnen een paar seconden of je verzekerd bent en voor hoeveel.’ Louis: 'Eventueel kan je verzekeraar als service direct een Uber sturen om je reis te vervolgen.'

De e-bikes zijn allemaal voorzien van smartlocks met GPS, zodat je ze altijd terug kan vinden met een app en zien of de fiets goed is afgesloten.

Een ketting op meerdere niveaus

In de Blockchain is data veilig doordat deze cryptografisch versleuteld is en over alle deelnemende nodes is gedistribueerd. Wel is het zaak dat organisaties ook daadwerkelijk deelnemen aan een blockchain om gebruik te kunnen maken van de (geautomatiseerde) processen.

Toch is er van vervlakking qua concurrentie geen sprake aldus Louis. ‘Voor organisaties die samenwerken, maar juist ook voor organisaties die met elkaar concurreren, biedt samenwerken in een blockchain grote voordelen. Blockchain tilt een bedrijfstak naar hogere efficiency en dat biedt de mogelijkheid om nieuwe diensten te ontwikkelen en daarmee op een hoger niveau met elkaar te concurreren. Bovendien waarborgt de Blockchain danzij encryptie dat gevoelige informatie niet in de handen van onbevoegden, waaronder je concurrenten, kan vallen”.

Hyperledger

Voor deze permissioned Blockchain technologie is een project gestart onder de auspiciën van de Linux Foundation: Hyperledger. 'Ruim over de 100 grote en kleinere bedrijven werken hierin samen. Ook al ben je concurrenten van elkaar, met blockchaintechnologie wordt iedereen er beter van. Binnen Hyperledger wordt samengewerkt om nieuwe Blockchainfunctionaliteiten en standaarden te ontwikkelen. Hierdoor is het mogelijk voor alle deelnemers ervan te profiteren en nieuwe producten en diensten te ontwikkelen die gebruik maken van deze technologie. De overheid laat met het eerder genoemde voorbeeld van de e-bike zien wat er mogelijk is met deze technologie. Hierdoor is het bedrijfsleven ook interesse gaan tonen. Leuk om te zien hoe de overheid hier in Nederland dus best wel op voorloopt.'

IBM & blockchaintechnologie

Wil je meer weten over de technologie achter blockchain en de rol die IBM hierin speelt, kijk dan op ibm.com/blockchain. Meer over Hyperledger vind je hier: hyperledger.org.