Review: Microsoft Surface Pro 3

Luisteren, dat is wat Microsoft tegenwoordig steeds beter doet. Trok het bedrijf nog niet zo lang geleden vooral haar eigen plan, sinds de komst van Windows 8 neemt het kritiek ter harte. Dat zie je aan de wijzigingen die het sinds het verschijnen van die eerste Windows 8-versie heeft doorgevoerd aan haar jongste besturingssysteem. Klachten die vrijwel allemaal rechtstreeks afkomstig waren van ons, de pers, en van gebruikers. Die open houding was ook wel nodig, want zelden kreeg de fabrikant zoveel modder over zich heen.

Iets minder stevig was de kritiek op de Surface Pro-apparaten, de belichaming van het hele Windows 8-idee dat je een tablet en een laptop best via dezelfde interface kunt aansturen. De Surface Pro trekt die filosofie zelfs verder: een tablet en laptop kunnen zelfs hetzelfde apparaat zijn. Want hoewel het apparaat feitelijk een tablet is, stuurt Microsoft wel erg aan op het los verkrijgbare toetsenbordje, waarmee je het apparaat in een hybride verandert. Het apparaat heeft immers altijd laptopspecificaties gehad, je zou jezelf tekortdoen als je die krachtige componenten niet daadwerkelijk productief gebruikte.

Hybrides zonder heel grote concessies

Hoe dan ook, anders dan vele concurrenten bracht Microsoft met de eerste Surface Pro een apparaat dat wel degelijk stijlvol en bruikbaar was, zonder al te grote concessies te maken. In een speelveld waarin de rest van de wereld met de gekste (lees: onbruikbare) transformeerbare laptops kwamen bracht Microsoft een strak ogende, net afgewerkte hybride op de markt. Toch rammelde er ook aan de eerste Surface Pro nog genoeg. De kickstand was eenkennig en daardoor lastig bruikbaar op schoot. De toetsenborden, toen nog in twee varianten verkrijgbaar, waren wiebelig en tikten verre van optimaal. De behuizing was weliswaar stijlvol, maar ook dik en zwaar. En het apparaat had een korte adem, om over warmteontwikkeling maar te zwijgen.

Maar Microsoft luisterde, en verbeterde nog geen jaar na dato in de tweede versie de nodige problemen. De kickstand kreeg een extra standje, het apparaat werd slanker. Was het genoeg? Nee, de laptop was op schoot nog altijd instabiel en de dikke behuizing deed de tabletervaring nog altijd geen goed. En nog altijd moest je het toetsenbordje los aanschaffen, en die waren niet goedkoop. Want zonder dat accessoire was het vooral een heel krachtige tablet, maar nauwelijks geschikt voor serieus werk.

Volg Raymond Luijbregts via Twitter of Google+

Meer richting laptop

Nu is de derde versie een feit, en die moet voor eens en altijd een einde maken aan alle ergernissen en tekortkomingen. Wat direct opvalt is de afwijkende formfactor. Waren de Surface Pro 1 en 2 nog aardig gelijk op het eerste oog, de Surface Pro 3 is een behoorlijk stuk groter. Het schermformaat is gegroeid naar 12-inch. Opvallend is ook de andere verhouding, Microsoft heeft gekozen voor een afwijkende 3:2-factor. Het is een beetje een compromis tussen meer 'vierkante' 4:3-schermen als dat van een willekeurige iPad en de brede schermen van veel Android-plankjes. Het formaat is niet toevallig ongeveer dat van een A4'tje. Voor een tablet is dat een behoorlijk fors en vergelijkbaar met bijvoorbeeld de NotePRO van Samsung, zeker gezien de relatief forse hoogte dankzij de 3:2-verhouding. Het apparaat gaat dan ook meer dan ooit richting een laptop.

Groter, maar ook slanker en lichter

Ondanks de toegenomen grootte is het apparaat zeker niet minder handzaam, de behuizing is met 9,1mm stuk slanker dan zijn voorganger en volgens Microsoft de dunste tablet met een 'desktop'-Core i-processor. De behuizing is nog altijd van magnesium en voelt 'premium', vetvlekken zul je niet snel maken en de matte uitstraling bevalt ons wel. De kleur is veranderd van zwart naar grijs, wat het optisch wat frisser en lichter maakt dan het zwart van de Pro 1 en 2. Lichter is het sowieso op de weegschaal: 800 gram. Knap, het vorige, kleinere model was 100 gram zwaarder.

Opvallend is ook de plaatsing van de home-button, Microsoft heet deze verplaatst naar de rechterzijkant. Een goede zet: zo kun je er vooral in horizontale modus er beter bij, je handen zijn dan immers al daar. Het is bovendien een noodzakelijke zet geweest gezien de nieuwe keyboardmodus, waarover zo meer. Een van de grotere vernieuwingen is de kickstand. Deze is nu traploos verstelbaar, waardoor je het op het bureau in een voor jou zo gunstig mogelijke hoek kunt zetten. Die extra verstelmogelijkheden komt ook van pas op schoot, door het apparaat maximaal naar achteren te kantelen staat het wat stabieler. Het voelt op schoot nog altijd net niet als een échte laptop, daarvoor is het nog iets te wankel, maar een verbetering is het zeker.

Beeldscherm: prettige verhouding

Microsoft heeft er verstandig aan gedaan de resolutie te verhogen. Het scherm is immers iets gegroeid, en bij een gelijke resolutie (full-hd) zou dat ten koste gaan van de scherpte. Bovendien zijn 'beter-dan-fullhd'-schermen bij de concurrentie in het hogere prijssegment bijna standaard. De resolutie van het ips-paneel bedraagt nu een hele redelijke 2160 x 1440, en dat geeft op 12-inch een ppi van 216. Om kort te gaan: het beeldscherm is alleszinds redelijk. De lichtopbrengst is goed (al is die van de Surface Pro 2 iets hoger), de scherpte prima (vergelijkbaar met een Retina Macbook Pro) en kleurweergave oogt natuurlijk. Het beeldscherm is bovendien gelamineerd, wat reflecties vermindert. Wat ons betreft is de 3:2-verhouding een flinke verbetering. Zeker tijdens het surfen over het web of het werken aan documenten komt de extra verticale schermruimte goed van pas. Het zorgt voor meer overzicht en je hoeft minder vaak te scrollen. Eigenlijk is het alleen tijdens het kijken van een film wat minder charmant, dan moet je namelijk genoegen nemen met twee forse zwarte balken boven en onder het beeld.

Geen Touch Cover

Het Touch Cover-toetsenbord is niet meer. Voor de Surface Pro 3 kun je alleen nog een Type Cover aanschaffen met echte, fysieke toetsen. Wat ons betreft geen ramp, wij geven voor wat betreft een toetsenbord de voorkeur aan fysieke knoppen.

Toetsenbord: weer niet standaard meegeleverd

Microsoft maakt weer de fout door het toetsenbord niet mee te leveren. Vreemd, want juist de Pro 3 is naar hun eigen zeggen echt een 'laptop', met de tabletfunctie als 'extraatje'. De meerprijs voor het bijna verplichte toetsenbord is nog altijd onredelijk fors: 130 euro. Daarvoor krijg je wel een toetsenbord waar je beter mee uit de voeten kunt dan die van de voorgaande modellen. Microsoft heeft het voorzien van een magnetische strip, waardoor je het bord in iets schuine stand tegen het beeldscherm kunt zetten. Deze functie is vergelijkbaar met die van de 'pootjes' onder een desktopkeyboard. In dit geval verhoogt het de ergonomie, maar maakt het toetsenbord op een vast bureau wel wiebeliger. Het bord veert in die stand wat door en staat niet helemaal stabiel. Op schoot zorgt de schuine stand juist voor extra stabiliteit.

Wel heeft deze stand onze voorkeur als je het apparaat op schoot gebruikt, het voelt dan net wat meer als een 'echte' laptop. Kortom: de Surface Pro 3 doet het op dit vlak echt wel wat beter dan zijn voorgangers, maar ideaal is het nog altijd niet. Zonde, want juist dit onderdeel had het 'laptopgehalte' van de Surface Pro een flinke boost kunnen geven. Het touchpad is ook verbeterd. Het oppervlak is wat groter, al is het nog altijd niet vergelijkbaar met dat van veel ultrabooks. De aanraking voelt goed, bewegingen gaan soepel en de muisaanwijzer reageert voorspelbaar.

Specificaties

Net als de vorige edities verschijnt ook de Surface Pro 3 in een aantal smaken. Het instapmodel beschikt over een wat stroperige Core i3-processor op 1,5 GHz. Dat is maar net genoeg voor kantoorapplicaties, we raden de flink snellere Core i5 op 2.9 GHz aan. Hierop draait Windows 8.1 een veel soepeler, evenals wat zwaardere software. Verder beschikt het instapmodel over een krappe 64 GB ssd en 4 GB geheugen. De Core i5-uitvoeringen zijn verkrijgbaar in 4 of 8 GB en respectievelijk 128 of 256 GB ssd.

De topmodellen hebben een Core i7 op 3.3 GHz aan boord, met 8 GB intern geheugen en 256 of 512 GB ssd. Naar onze inschatting zijn voor de meeste gebruikers de Core i5-modellen op dit moment het meest interessant, zeker gezien de prijs-prestatieverhouding. Zoals je mag verwachten van een moderne hybride heeft de Surface Pro 3 een wifi-adapter die de ac-standaard ondersteunt. Voor opslag is een micro-sd-slot beschikbaar, randapparatuur sluit je aan via een usb 3.0-poort of mini-displayport. Voor videoconferencing is een 5-megapixelcamera aan de voorzijde beschikbaar, zodat je in full-hd kunt Skypen of Lyncen. Foto's en filmpjes van de wereld om je heen maak je met de eveneens 5-megapixelcamera aan de achterzijde.\

Basisstation

Interessant voor het (thuis)kantoor is het basisstation voor de Surface Pro 3. Dit docking station maakt van het apparaat een volwaardige werkplek en voorziet je in een fors aantal aansluitingen, waaronder 5x usb 3.0. Ook kun je gemakkelijk een externe monitor erop aansluiten.

Accuduur

Volgens Microsoft moet de Surface Pro 3 het tot wel twaalf uur volhouden. Dat is wat optimistisch, in onze praktijktest haalden we zo'n 7 tot 7,5 uur bij normaal 'kantoorgebruik'. De behuizing kan voornamelijk rechtsboven wel behoorlijk warm worden, tot een ruime 40 graden. Toch zal dat waarschijnlijk met name gebeuren wanneer je het apparaat als desktop gebruikt, bij zware grafische applicaties bijvoorbeeld. We kunnen ons niet voorstellen dat je tijdens iets als videobewerking het apparaat in je handen houdt, dus een groot probleem is dat niet.

Stylus

Net als de vorige edities kun je weer een digitale pen als extra accessoire aanschaffen. Deze keer kun je echter nauwelijks nog spreken van een 'stylus', het dingetje lijkt zowel qua gewicht als qua uiterlijk op een volwaardige pen. Zo voelt het ook, dankzij een verfijnde techniek en een glasplaat die strak op het paneel is gemonteerd voelt het contact tussen de penpoint en het schermoppervlak heel direct en natuurlijk en lijkt het haast alsof je echte inkt op het scherm zet. Handig is de knop aan de achterzijde van de pen, deze fungeert als een soort afstandsbediening om snel OneNote op te roepen. Een dubbelklik zorgt voor een screenshot die vervolgens opent in diezelfde applicatie. Dat werkt in de praktijk, jammer is dat de knop (nog) niet programmeerbaar is.

Volg Raymond Luijbregts via Twitter of Google+