Influencers: echt invloedrijk of gebakken lucht?
8 miljard per jaar
Per jaar wordt er 8 miljard euro uitgegeven door adverteerders om hun product aan de man te brengen via influencers: zij zouden immers de consument over de streep kunnen trekken. Maakt een youtuber een vlog over zijn zonnepanelen om te laten zien waar hij zijn groene energie vandaan haalt, dan zullen zijn volgers ook eerder aan zonnepanelen denken, is de redenering.
Goed betaald
En voor de influencers betekent dit kassa. De (sluik)reclame die ze maken levert ze duizenden euro's op. Zo hielp zangeres en influencer Famke Louise dit jaar mee aan een campagne om de coronamaatregelen te verduidelijken en haar volgers te waarschuwen van de gevaren. Zij heeft dan ook een miljoen abonnees. Maar wordt alles voor zoete koek geslikt, is de vraag.
Onfrisse methodes
Bovendien maakt driekwart van de influencers met grote aantallen 'fans' gebruik van onfrisse methodes om die mensen aan zich te binden, zo schrijft De Volkskrant (26 september 2020). Het Franse adviesbureau Stellar heeft er onderzoek naar gedaan en maakt melding van nog meer fraude-achtige praktijken. Zo is er het 'kopen' van volgers: nepprofielen die worden aangemaakt. Een niet-illegale tactiek is het met andere influencers afspreken om positieve geluiden over elkaar te laten horen. Of dat niet ergens hetzelfde is als trollen, laten we graag in het midden.
Geen orakels
75 procent van de jongeren zien hun sociale media níet als grootste nieuwsbron, laat staan als orakel voor hun doen en laten. Ze zien de influencers als leuk vermaak, maar trekken vooral hun eigen plan, zo vond Stellar uit.
Luchtbel
Naar aanleiding van de rel rondom de hashtag #ikdoenietmeermee dook De Volkskrant in de cijfers en de bevindingen van Stellar en concludeerde dat het hele influencer-gebeuren vooral een luchtbel is. Jongeren weten dat de wereld van social media niet de echte wereld is, zo concludeert men. Zo is ook het kopen van views op YouTube bekend en zal het kopen van volgers ze evenmin verbazen. Artiest Dotan kwam enkele jaren geleden in het nieuws doordat hij zich schuldig had gemaakt aan trollen. Daar werd toen landelijk schande van gesproken. Wat betreft de uit de lucht gegrepen getallen die worden gecommuniceerd over aantallen volgers omdat die waarschijnlijk niet kloppen, is het afwachten of ook Famke Louise en haar vakgenoten straks ook door het stof moeten.