Digitale transformatie - Hoe ver is ondernemend Nederland?

Wat zijn de ontwikkelingen ten opzichte van vorig jaar en wat zijn de toekomstverwachtingen? En is de coronapandemie van invloed geweest? Visma Software liet het in kaart brengen via een online steekproef door Kien Onderzoek. De resultaten zijn nu beschikbaar in de Visma Digitaliseringsindex 2021.

Stabilisatie door COVID-19?

In deze vijfde editie van de Visma Digitaliseringsindex valt vooral op dat er sprake lijkt van een stabilisatie van de digitalisering. In 2020 verliep 69% van de processen digitaal, in 2021 is dat 67%. In het midden- en kleinbedrijf (65%) ligt het cijfer net zoals vorig jaar iets lager dan bij grotere organisaties (69%). Dit verschil is echter wel kleiner geworden: in 2020 was 66% van de processen in het mkb gedigitaliseerd, tegen 73% in de grootzakelijke markt.

Mogelijk is door COVID-19 de focus verschoven naar het faciliteren van thuiswerken. Organisaties kunnen hun tijd, geld en aandacht immers maar één keer besteden. Een aanwijzing hiervoor is dat het cloudgebruik toeneemt.

Toekomstverwachting positief

In de komende drie jaar wordt wel weer een stijging verwacht. In 2024 zal 81% van de bedrijfsprocessen zijn gedigitaliseerd, zo denken Nederlandse organisaties. Daarmee is de verwachte groei gelijk gebleven vergeleken met 2020. Ook toen werd een toename van de digitalisering van de bedrijfsprocessen van 14% voorzien.

De verwachtingen verschillen nauwelijks naar bedrijfsgrootte. Grotere organisaties denken in 2024 de digitale transitie te hebben gemaakt met 82% van de bedrijfsprocessen. Bij kleinere organisaties is dat 80%. Vorig jaar was dit verschil groter, met 87% in de grootzakelijke markt versus 79% in het mkb.

Beveiliging blijft grootste uitdaging

Waar liggen de uitdagingen bij de digitale transitie in 2021? Net zoals in de voorgaande jaren lijkt security de grootste zorg bij veel organisaties. Hoe houden ze hun systemen en hun data veilig? Ook mensen blijven een punt van aandacht. Hoe krijg je medewerkers mee? Hoe maak je dat ze het belang van digitalisering inzien? En hoe zorg je dat ze over de juiste kennis beschikken?

Meer dan een vijfde minder kosten

Het digitaliseren van de processen levert bedrijven en andere organisaties in ons land opnieuw een flinke kostenbesparing op. Ze geven aan 21% te hebben bespaard over 2020. Over 2019 was dit nagenoeg hetzelfde (20%). De verwachtingen voor de besparingen over 2020 waren iets hoger (24%). Toch blijven de vooruitzichten voor de kostenbesparingen over 2021 positief: de verwachting is dat die gemiddeld ongeveer een kwart (26%) zullen zijn.

Cloudgebruik neemt toe

Na een stabilisatie in de afgelopen twee jaar zien we weer een toename van het aantal organisaties dat in de cloud werkt (58%). In 2020 was dit 52% en in 2019 51%. We zien weinig verschil tussen het cloudgebruik in de grootzakelijke markt (57%) en het mkb (59%). Per sector gezien blijft de industrie (49%) duidelijk achter. Ook vorig jaar was dit het geval. In de overige sectoren ligt het cloudgebruik ongeveer gelijk.

Digitalisering opnieuw vooral strategisch ingezet

In vergelijking met 2020 is er weinig verandering te bespeuren bij de inzet van digitalisering. Ook dit jaar gaan de meeste bedrijven voor een strategische benadering: 40% geeft aandacht aan digitalisering vanuit de overkoepelende bedrijfsstrategie. Iets meer dan een vijfde (21%) gaat voor een integrale benadering. Daarbij krijgt de organisatiestructuur vorm vanuit de bedrijfsstrategie. 16% heeft een adaptieve benadering. Digitalisering zit dan in de kern van de organisatie en vormt er de basis voor ontwikkelingen. Dit is de hoogste ontwikkelingsfase.

Optimistische kijk op de markt

De kijk op de markt is positiever geworden. Ruim een kwart (28%) van de ondervraagden vindt nog dat de meeste bedrijven in ons land aan de beginfase van digitalisatie staan. Vorig jaar was dit meer dan een derde (36%). In het mkb is bijna een derde (32%) deze mening toegedaan in 2021, in de grootzakelijke markt ruim een vijfde (23%). In de industrie (42%) is het beeld minder rooskleurig dan gemiddeld. Dat was vorig jaar ook het geval. In de dienstverlening is dat juist helemaal anders: daar vindt slechts 9% dat de meeste bedrijven nog maar net zijn begonnen met digitaliseren.